Art 18
Het zinloze en zinvolle zoeken
RUBRIEK: Bewustzijn    Geplaatst op 2 januari 2017

Dit is een hekel punt: heel wat kursussen die in de New Age sector worden gegeven, zijn kompleet overbodig. Te beginnen met alle soort workshops in de trant van "ontdek jezelf", "ontdek je verbogen (?) capaciteiten" , "hoe haal ik het maximum uit mezelf" en Co. De doelgroep daarvan zijn mensen van 40 jaar en ouder, en die worden dus verondersteld al genoeg levenservaring te hebben opgedaan en al lang genoeg te hebben geleefd, om dit te weten. In oude tijden werden de meeste mensen niet ouder dan dat, dus waar haalt men het absurd idee dat men 40 jaren zou kunnen leven in een totale zijnsverbijstering? Onze tijd is beperkt, dus hebben we er alle belang bij om hem niet te verkwisten, of om niet te menen "dat we alle tijd van de wereld hebben". Het basisprobleem is dus voor de meesten: ze WORDEN geleefd in plaats van hun eigen keuzes te maken. Men kan hierbij beginnen steigeren en te protesteren: "Neen hoor, voortaan wil ik mijn EIGEN keuzes maken in plaats van mij die te laten opdringen!". Men vergeet daarbij echter vaak al te gemakkelijk uit het oog dat men dit heeft "gepikt" uit gemakzucht en omdat het geestelijk "comfortabel" was. Dingen niet doen, heeft een reden; ze wel doen ook: de keuze tussen beide berust bijgevolg op de motivatie die men wil volgen. De mens is een kei in het uit-stellen: "Ik wéét best wat ik zou moeten doen; maar nu even nog niet. Ik ben er niet klaar voor. Larie: als het leven iemand voor die keus stelt, dan moet hij die NEMEN. Het NU is het juiste moment! "Dat kan zijn, maar eerst nog even een worshop zelfontwikkeling volgen". Onzin: je leert door wat en wie je op je levenspad ontmoet. Elk leren is in het NU (zie mijn voorgaand artikel over het Leren), dus men léért zijn levensles, of men wil ze niet leren, en doet gewoon verder zoals voorheen. Even een kursus gaan volgen om te "weten" hoe men het ZOU "moeten doen" is uitstelgedrag: op het moment dat men met iets gekonfronteerd wordt, wordt tegelijk ook de "oplossing" aangereikt. Men WEET het antwoord dus al, maar men "wenst" het niet te willen horen. En zo kunnen mensen van de ene kursus naar de andere shoppen, zonder daar echt iets mee op te schieten voor henzelf. Zij konsumeren keer op keer het antwoord dat zij al kennen, en leggen daarbij de verantwoordelijkheid BIJ "de ander". Kompleet absurd en zinloos om naar de diepere antwoorden voor jezelf , op zoek te gaan .....in een ander. Het antwoord IS er, maar je moet het gaan zoeken, dààr waar het zich bevindt: in zijn eigen bewustzijn. Een zoekende geest hebben is OK, maar dat mag geen alibi zijn om te blijven zoeken.

Want dit blijven zoeken, is zo'n beetje als de "eeuwige student" te willen blijven. Versta me niet verkeerd: elk van ons blijft leren tot het einde van zijn levensdagen: dat is de bedoeling van het leven dat een groeiproces is; dat is de bedoeling van de spiritualiteit dat een zingevingsproces is. Door een "zoekende" en open geest worden de dingen en ervaringen des levens onderzocht, in vraag gesteld en overdacht. Het zoeken naar antwoorden op die vragen, zet precies een bewustwordingsproces op gang. Men kan stellen dat het zich bevragen daarbij belangrijker is dan daadwerke-lijk antwoorden te vinden, net zoals het onderweg zijn bij reizen belangrijker is dan zijn bestemming te bereiken. Maar men kan daarbij net zozeer in het andere uiterste als dogmatisme met zijn vooropgezette dogma's vervallen: in het eeuwig in twijfel blijven trekken zonder ooit ergens op uit te komen. Het uitzichtloze van verdwaald "on the road" te zwerven, als het doelloos rondjes maken in zijn eigen gedachte-gangen; als het eindeloos blijven herkauwen van onverwerkte emoties. Als een plaat die blijft hangen.
Dus net zoals iemand die op reis gaat, uiteindelijk ergens moet vertoeven, moet ook de zoeker na een bepaalde tijd ook antwoorden op zijn vragen beginnen vinden. Zoniet wordt dit wel een hopeloos zoeken: een Sisyphus- of Tantalus-kwelling. Wie zoekt die vindt, of beter: wie zoekt moet gaan vinden, of de hele zoektocht verwordt een nutteloze queeste.

Dit is een moeilijk punt: heel wat mensen "zoeken" op een manier waarop het ant-woord eigenlijk al in de vraag vervat is. Als men bijvoorbeeld de vraag stelt: "Welk politiek systeem is het meest rechtvaardige en humanitaire?", dan VERTREKT men van het beginpunt dat men zijn hoop op verandering in zulk een politiek en sociaal systeem stelt, en dan gaat men dus op zoek naar "zo één". En men kan diezelfde vraag stellen voor religie, fylosofie, levenswijze, .........Het kader waarin men de vraag laat "vallen" bepaalt dus a priori het antwoord dat men KAN krijgen. Daarom is het essentiëel voor een integere zoeker van niet schatplichtig te zijn aan één of ander dogma of -isme, maar van out the box te kunnen denken. Dat is moeilijk. Krishnamurti himself heeft gezegd: "Eén van de allermoeilijkste opdrachten om tot bewustzijn te komen, is van zonder belief te zijn." Vrij vertaald: als je denkkader steeds het antwoord geeft, maak het dan zo ruim mogelijk. Laat je bewustzijn rechtstreeks tot jou praten, en vermijd de valstrik van "wat je weet". Kennis is niet onbelangrijk, maar niet essentiëel: je levenservaring moet je met NIEUWE dingen laten "kennis maken", of anders zoekt men de bevestiging van zijn kennis in de we-reld en de realiteit. Dus net het omgekeerde van wat zou moeten.

Wat is nodig daarvoor? Het kan alweer poepsimpel lijken - doch in de eenvoud ligt het ware = de essentie - maar het komt er in de levenspraktijk vaak op neer van bepaalde dingen NIET te doen, of van ermee op te houden van ze (verder) te doen. Iedereen, mijzelf inbegrepen, heeft zich gewoontes eigen gemaakt: patronen die de resultante zijn van ons persoonlijk levensverhaal en een soort handleiding zijn met "de aktuele stand van zaken": denkpatronen, gedragspatronen, omgangspatronen, emotionele patronen, ..... Ze werken als een soort automatiese piloot: telkens wan-neer we in een soortgelijke situatie belanden die we al eens hebben meegemaakt, volgen we een de short cut van het patroon om ons niet helemaal opnieuw door die identieke ervaring te moeten worstelen: het is "gekend". Dat is een efficiënte prak-tijk. Met evenwel dit euvel: geen enkele nieuwe ervaring is volkomen identiek met een vorige. Dus kunnen we interpretatie-vergissingen maken. En met dit probleem: die patronen hebben de neiging om hun "voortbestaan" te bestendigen, en verzetten zich tegen elke verandering. Nochtans is dit een noodzaak, omdat ze MOETEN aan-gepast worden aan onze nieuwe inzichten; anders wordt ons leven staties en ver-wordt het tot een eindeloze herhaling. Dus: we moeten ons BEWUST zijn van deze patronen, en er de baas over zijn, ipv dat zij als kleine tyrannen "blind" ons leven blijven besturen. Het bewustzijn moet in de drivers-seat van ons leven zitten, en niet een geslepen patroon.

We moeten maw een demokraties beleid in onze levensvlakken installeren, waarbij het vrije bewustzijn steeds het laatste woord en beslissing zal hebben, en niet de naaste werkmier dat een patroon is. Ons bewustzijn moet de rechterlijke en uitvoe-rende macht uitmaken: net zoals wanneer een oude wet niet meer voldoet, die moet aangepast worden, moet een oud patroon dat niet meer voldoet, herzien worden. En in de praktijk betekent dit: aangepast of desnoods gewoon verlaten en vervan-gen door een beter patroon dat korrespondeert met onze NIEUWE inzichten. Ons konkreet gedrag moet steeds de weerspiegeling zijn van wie we op dat moment zijn: als we toestaan dat we daarin "ten achter lopen", dan blijven we in de invloedssfeer en zuigkracht van het oude patroon vertoeven. En op die manier weerhouden we onszelf ervan om te veranderen.
Wat moeten we dus "doen"? Niet zoveel. Beginnen met de verandering toe te laten in onszelf, het verzet ertegen los te laten, en een nieuw -voorlopig- patroon te installe-ren en ons erin komfortabel te voelen. Weten we het even niet? Dat is best OK: niet-weten is soms te prefereren boven weten, want het houdt de geest open en onvoorin-genomen. De staat van niet-weten -meestal ervaren we die als "onzekerheid"- is vaak kreatiever omdat men precies aan het zoeken is in zijn pure vorm. Soms heb ik heimwee naar de periode toen ik het allemaal niét wist, en de astrologie studeerde op zoek naar antwoorden. En dan dat spiritueel orgasme, dat eureka wanneer de antwoorden plots helder in de geest komen! Maar spiritueel kunnen we niet blijven staan of blijven hangen in een fase: we moeten antwoorden vinden, niet OM ant-woorden te "hebben", maar om te kunnen voortgroeien in ons bewustzijn. En dat is de zin van onze spirituele zoektocht. Vertrouwen op onszelf, onze intuïtie en de kracht van ons eigen bewustzijn om ons inzichten aan te reiken over onze ervarin-gen.