Art 14
De evoluties op het Internet
RUBRIEK: Maatschappijkritiek    Geplaatst op 30 juli 2012

Hiermee bedoel ik vanuit het gezichtspunt van de modale Internet-gebruiker, waar-toe ik mezelf reken. Wat is er me dus opgevallen tijdens mijn surf-avonturen en mijn verblijven in de "virtuele wereld"?
Er zijn een aantal dingen veranderd, vergeleken bijvoorbeeld met een aantal jaren geleden. Ik wordt daar letterlijk aan herinnerd, wanneer ik bij mijn bezoek aan een site, de boodschap krijg dat mijn software (hopeloos) verouderd is. Ik gebruik nog steeds dezelfde laptop van een aantal jaren geleden -die ik de troetelbijnaam van "laptopfuuksken" heb gegeven-, maar die het nog steeds (voor het overgrote deel van de tijd) goed doet. Maar de steeds gesofistikeerder wordende en dus "zwaarder wegende" programma's, blijken nogal eens té onverteerbaar voor mijn laptop. Ik gebruik Windows XP en InternetExplorer6. Wat? Ik hou van simpele, sobere vorm-geving; al die "toeters en bellen" zijn niet aan mij besteed. Maar "men" wil mij die keus als konsument blijkbaar ontnemen. GoogleMail bijvoorbeeld is te zwaar: ik moet speciaal voor mijn Gmail GoogleChrome gebruiken om hem te kunnen bekij-ken. Niets onoverkomelijks natuurlijk, maar meer en meer beginnen zich overal kompatibiliteitsproblemen te stellen, waardoor men allerhande bijprogram-ma's moet installeren om die te overbruggen. Men moet als het ware studies begin-nen maken: past dat programma wel bij Windows of Apple, en met deze Internnet-browser, etc ..... Ik heb wel wat beters te doen dan mij daar heel de tijd mee te moe-ten bezig houden, automatiese updates of niet.
De embed-code van video's op YouTube kan ik bijvoorbeeld ook niet met mijn lap-topfuuksken openen. Gelukkig heeft mijn wijlen vrouw mij een heuse Dell-pc nage-laten, waarmee ik dan deze klussen kan klaren die een zwaarder vermogen vragen. Ik ga dus niet klagen, maar het valt mij toch op dat men onder het mom van "meer mogelijkheden" de konsument zaken opdringt, die voor de meesten onnodig zijn.

Een konsekwentie van het doorgedreven komputer-gebruik voor allerlei handels- en bankverrichtingen, is dan weer dat men ook steeds zwaardere beveiligingsprogram-ma's nodig heeft. De meeste van die beveiligingen bleken dan alweer té zwaar uit te vallen voor mijn laptopfuuksken: het was als rijden met een overbeladen wagen.
Voor alles en nog wat zijn trouwens bijkomende programma's nodig. Dat valt dan weer te vergelijken, alsof men voor een maaltijd in een restaurant, plots voor allerlei faciliteiten zou aangerekend worden: zicht op aquarium zoveel, WC-gebruik zoveel, muziek zoveel, ......Kan men dat nu echt niet anders organiseren, dan de gebruiker daarmee lastig te vallen?

Het lijkt mij dat men vooral de "eigendom" probeert te regelen op het Internet. Waar het om geld gaat, is dit terecht: de gebruiker moet beschermd worden tegen misbrui-ken en diefstal. Al vind ik wel, dat de modale gebruiker daarbij zélf moet blijk geven van gezond verstand. Wie bijvoorbeeld met een witte cadillac toeterend Haarlem binnen zou rijden, vraagt om moeilijkheden. Waar het om auteurschap gaat, is dit evenwel een andere kwestie. Vanuit origine en doelstelling was het Internet immers een zeer publieke plaats, wat inhoudt: ze is van iedereen, en van niemand in het bijzonder. Dat is ook het mooie eraan: men kan prenten, informatie, gedachten en berichten uitwisselen met werkelijk IEDEREEN op deze aardbol, ongeacht waar hij woont. Het delen met elkaar, is een mooie en nobele eigenschap, en een uiting van koöperatie in een wereld die door hebzucht en egoïsme wordt gedomineerd. Met meer kan men trouwens ook meer, dan waartoe men op zijn eentje in staat is. De grote uitwisselings-plaats die het Internet eigenlijk is, laat vrije uitwisseling toe, ttz één die gesteund is op interesse en NIET op geld, een verkoop. Daarom zijn mijn sites kompleet vrij en kosteloos te bezichtigen: geen gedoe, geen inlogging, vrij!

Daar komt stilaan maar zeker verandering in. De "entrepreneurs" hebben met het toenemend aantal mensen dat zich in de virtuele ruimtes bewegen, in het Internet een uitstekend uithangbord gevonden om reclame te maken. En meer en meer is het Internet daardoor verworden tot een winkelstraat met vitrines, étalages, reclame-borden en neonlichten. Men trekt de aandacht, om iets te verkopen! De fameuze wet ter bescherming van het auteurschap, de DMCA, doet mij daarbij meer denken aan het destijds opkopen van gronden waar de spoorlijn in de Far West zou komen.


Want laat ons dit probleem inhoudelijk onder ogen nemen. Niet technies, zoals men het gewoon is om het te doen. Kan men een TEKST dus bezitten, die de weergave is van een gedachte? In die mate dat men eraan gewerkt heeft, en er een persoonlijk werk van gemaakt heeft. Maar kan men een gedachte bezitten? Men kan dus een gedachte "lenen" en daar zijn eigen werkstuk van maken. Iedereen is wel ergens geïnspireerd door een ander; het is quasi volstrekt onmogelijk om nog een volkomen nieuwe en oorspronkelijke gedachte te vinden, die niet al eens behandeld is gewor-den in de rijke geschiedenis van de menselijke kultuur. Konklusie: iedereen is ergens wel schatplichtig aan een ander. Men lost dit dan op door gewoon de naam te ver-melden, van diegene bij wie men te leen is gegaan. Neemt men letterlijk passages over, dan vermeldt men dit: ere wie ere toekomt. Doorgaans omschrijft men dit als "wetenschappelijke exaktheid"; ik zou dit eerder "mentale luiheid" noemen. Maar soms zijn dingen zo akuraat verwoord, dat beter eigenlijk niet kan; OK. Bij nieuws-berichten dan weer, is het voldoende zijn bron te vermelden; vandaar dat men eigen-lijk overal quasi dezelfde nieuwsjes ziet verschijnen.

Men denkt bij FOTO'S nogal vaak eens verkeerdelijk, omdat die "tastbaarder" zijn, dat ze zijn "eigendom" zijn: IK heb die foto genomen! Klopt, en papperazzi, vragen hopen geld voor een "exkluzieve foto". Maar eigenlijk is dit onzin: bezit de fotograaf ook het landschap, het monument of de mens die hij fotografeert? Derhalve zou elke fotograaf er zich bewust van moeten zijn, dat ook hij schatplichtig is aan een hele-boel faktoren en fenomenen buiten hem. Zijn verdienste is, dat hij oog heeft voor de dingen, en op het juiste moment daar is om iets vast te leggen, maar ook bij foto's is dus meer sprake van "rentmeesterschap" dan van " eigendom". De "beloning" van de fotograaf is dan, dat hij dat speciaal moment kan delen met anderen.
En hij mag daarvoor terechte appreciatie krijgen, maar hij moet ook kunnen verdra-gen dat hij dan werkelijk moet delen; als hij de foto voor zichzelf wou houden, dan had hij ze ook niet moeten gepubliceerd hebben. Wat we echter nu zien, is dat foto's in allerhande publieke fotosites zoals Flikr bijvoorbeeld worden opgehemeld met hitparades en lofbetuigingen, en wanneer fotografen dan gratis aldus naambekend-heid hebben gekregen, ze plots het roer omslaan, en onder het mom van auteurschap exorbitante bedragen voor het "gebruik" van hun foto's op het Internet nota bene vragen! Het gaat hem dan niet meer om erkenning te krijgen, want de grootste er-kenning die men kan krijgen, is dat anderen zijn foto's zo goed vinden, dat ze die ook gaan gebruiken. Een fotograaf heeft daarbij recht op merchandising ttz als postkaar-ten, posters, of door de verkoop van de exklusieve rechten, maar zoals men het nu aanpakt, slaat men zijn eigen ruiten in. Onder het mom van "alle rechten voorbehou-den" begint men prijskaartjes te zetten op elke foto. Waarom zou IK gratis MIJN foto laten gebruiken, wanneer J.P. voor ongeveer dezelfde 45 dollar vraagt? Resultaat: jongelui die een eigen site willen opzetten, en die illustreren met foto's en logo's die ze van het Net halen, moeten op een goede dag konstateren dat die plots "weggenomen" zijn.

Dit noopt ons om terug te keren tot dat DMCA, het Amerikaanse (!) Digital Mille-nium Copyright Act; een mondvol dat heet de auteursrechten te beschermen. Men denkt daarbij misschien aan een onafhankelijke "derde" die de ontvankelijkheid van klachten bestudeerd, naar de "beklaagde" zijn argumenten luistert, evalueert en de institutionele macht heeft om uitspraken te maken in geschillen, zoals dit in elke rechtszaak het geval is. Mis poes! Geen advokaten of rechtbank komen hierin echt tussen: er bestaat alleen een DMCA-procédure; het volstaat dus gewoon van online gewoon een formulier-aanklacht in te vullen, en klaar is kees. Tweede "subtiliteit" de uitvoering ervan, wordt verhaald op de "tussenpersoon" die de "schending" publi-ceert. Dat is dus het hostingbedrijf die de site online zet, of het Internetbedrijf waar-bij de foto, de video of de blog staan: het zijn "zij" die de persoon moeten verwittigen van de klacht, en de mogelijkheid tot een verweer moeten geven. Ook dat laatste, is gewoon een procédure-formulier dat men moet invullen. Kortom, men laat het aan de bedrijven zélf over om "rechter" te spelen, en gebruikt die DMCA-wetgeving lou-ter "als stok achter de deur". Een gigant als Google neemt daarin geen enkel risiko: van zodra er een klacht komt, wordt het aangeklaagde "materiaal" én de Links er-naar zo snel mogelijk verwijderd. Dat is eigenlijk te gek voor woorden, want het komt NOOIT tot een echt onderzoek, en soms wordt aldus na een aanklacht een item weggehaald, na de verweer-procédure er weer op gezet, na een nieuwe klacht er te-rug afgehaald, enz ..... Men zou zo oneindig lang kunnen doorgaan, ware het niet dat bij abonnée's met "herhaalde schendingen", hun accounts zonder boe of ba worden ingetrokken. Lees maar dat DMCA-protokol na bij Blogger, YouTube, Gmail en de Google- zoekmachine zelf. Het dekadente van heel die historie, is dat dit niet eens moet: teoreties zou Google kunnen vervolgd worden voor de publikatie van van materiaal dat een copyright schendt; in de praktijk evenwel is dit nog NOOIT voor een (Amerikaans) gerecht (dan) voorgekomen of "getest". Bange Google Boe! Ze zou-den zichzelf beter Ggle noemen, want ze missen ballen!.

De konsekwentie daarvan: sedert Google Youtube heeft overgenomen, zijn er al een heleboel video's weggenomen, en sedert Google Blogger heeft overgenomen, zijn er een heleboel blogs verdwenen. Zie ook onderaan devolgende webpagina hier

Laatst ben ik er zélf mee gekonfronteerd geworden: een klinkspaan had het nodig gevonden om een foto die ik als illustratie had gebruikt, te gaan aangeven bij zijn "eigenaar". Ik kreeg plots een aanmaning om de gewraakte foto stante pede te ver-wijderen. Omdat ik daar evenwel niet direkt gehoor aan wou geven, maar integen-deel wou kommunikeren over het waarom, maar hij duidelijk niet, ging hij dan zijn verhaal proberen halen bij mijn hostingbedrijf. Ach ach jongens toch, met welke futi-liteiten willen we ons toch bezig houden! Hebben we daarvoor de sixties meege-maakt? Een goed idee dus: als je je foto's overal en nog waar op het Net showt, ver-draag dan toch dat ze hier en daar oordeelkundig en op een wijze waarop ze in evi-dentie worden gesteld, door anderen worden gebruikt. Niet alles draait rond je ego. En de wereld draait zo al genoeg rond geld. Laat het Net Vrij, en probeer niet teveel te regelen: er bestaan al genoeg muilkorven en keurslijven.