Art 27
Aandacht in zijn verschillende gedaantes
RUBRIEK: Intuïtie-Energie    Geplaatst op 21 mei 2022

Sinds het bestaan van Gaia, zijn alle levende wezens die haar bewonen, in hun dage-lijkse strijd om te overleven onderworpen aan een staat van permanente allertheid en waakzaamheid. Als jager op zoek naar prooien; en als gejaagde om niet ten prooi te vallen. In het spel van beloeren en besluipen, was het vaak aan deze kwaliteit van aandacht te danken, of men te eten zou hebben, of dat men zou kunnen ontsnappen. Hierbij had/heeft elk levend wezen beschikking over zijn zintuigen om de aandacht over afstand en ruimte aan te scherpen; en in de miljoenen jaren van hun evolutie doorheen duizenden generaties heeft elke soort bepaalde van die zintuigen meer ont-wikkeld dan andere.

Om tot de mens te komen: in vergelijking tot vele andere dieren zijn zijn zintuigen slechts relatief zwak ontwikkeld geworden. Een arend ziet 6 tot 8 keer beter (verder, scherper) dan een mens; een hond kan 1000 (?) keer beter ruiken dan een mens; een kat hoort 4 maal beter en een paard 20 maal beter dan een mens. Maar al die regis-tratie-kanalen doen meer dan afzonderlijke flarden beeld en geluid aanbrengen: eigenlijk zijn het flarden informatie waarmee het brein aan de slag moet. Met de smaakzin is dat bijvoorbeeld duidelijk: smaak is meer dan wat tong en neus aanbie-den; we eten ook "met het oog" en zelfs met het "oor". En met de tastzin nemen we warm of koud waar, zacht of hard, maar ook druk, trillingen, veerkracht, scherpte en pijn.

De successtory van de homo sapiens ligt niet in bepaalde pieken in de lichamelijke prestatie-vermogens: op dit vlak is hij helemaal geen uitblinker. Maar hij scoort hoog in het vermogen om al die verschillende flarden informatie samen te brengen tot één coherent verhaal "in zijn kop". Traditioneel wordt gesteld dat dit komt door de ont-wikkeling van zijn verstand, maar er is meer aan de hand: de neuronen-netwerken in zijn hersenen, stellen in staat heel wat verbindingen te maken. Hierdoor is hij niet alleen fysiek een handige soort met een goede oog-hand-coördinatie, maar ook kreatief om nieuwe oplossingen uit te vinden, zoals "extenties" of werktuigen te ma -ken, en om de mogelijkheden die er zijn optimaal te gebruiken (vuur, aarde, potten, beschutting, nederzetting, wiel, water, boot). And last but zeker niet least: die door kommunikatie aan zijn soortgenoten mede te delen.

60 000 jaar menselijke evolutie en groei in een notedop. Laat ons evenwel de fout niet begaan om al te lang bij dit fysiek verhaal te blijven stilstaan, en zintuigen LOU-TER als lichamelijke "tuigen" te beschouwen. Omdat het voornaamste vermogen van de mens er precies uit bestaat om informaties uit verschillende bestaansgebieden of -lagen met elkaar te coördineren. De lichamelijke zintuigen dienen om fysieke spo-ren te volgen doorheen een landschap; maar het instinct of buikgevoel verwittigt ook bij gevaar en rampen. En de spoorzoeker moet ook een kaart kunnen maken van het landschap waarin hij zich moet bewegen en oriënteren. Bij soorten zoals de mens, waar de mannetjes vooral op jacht gingen, zijn zij beter in kaartlezen en oriën-tatie. Maar bij heel wat andere soorten zoals de olifanten, zijn de leiders van de kud-de wijfjes, en bij vogels moeten mannetjes EN vrouwtjes zich goed kunnen oriënte-ren.

Op emotioneel vlak werken de waarnemings-en registratie-kanalen als "gevoel hebben voor". Empathie is gevoel hebben voor wat er in een ander leeft. Solidari-teit ontstaat in eerste instantie niet vanuit een "sociaal moeten" of het verstandelijk besef van "in hetzelfde schuitje te zitten" -al kunnen beide wel daarin helpen- maar vanuit een medeleven en betrokkenheid. Groepsgevoel -het zich een lid van een groep, een familie, een organisatie, een vereninging, club, ..... voelen- heeft zowel op-bouwende gevolgen (het zorg dragen voor leden van dezelde groep), als negatieve (het zich afzetten tegen leden van andere groepen). Als het DOEL van de stoffelijke zintuigen ligt in de (lichamelijke) survival, dan ligt het doel van deze emotionele zintuigen in het verzamelen van "emotionele data": bij wie en wanneer voel ik me goed; wanneer en bij wie voel ik mij niet goed; welke plaatsen roepen welke gevoe-lens op; hoe voel ik mij wanneer ik dit of dat doe; ..... "Emotionele intelligentie" komt niet zozeer neer op een vorm van IQ, dan wel in de eerste plaats op het OPEN hou-den van de deze emotionele waarnemingskanalen, en de bereidheid van te willen "luisteren" naar de signalen die men opvangt. ONgevoeligheid komt dan in de eerste plaats niet zozeer voort uit een "gebrek aan ontwikkeling", maar uit een negeren van deze signalen omdat men hen geen aandacht wil geven omdat men ze ONbelangrijk vindt tov andere gebieden. Wat men aldus niet gebruikt, ontwikkelt men inderdaad ook niet, maar dit is eerder een gevolg dan een oorzaak. Iedereen wordt geboren met al deze emotionele "antennes" waarmee hij zowel inwendig als uitwendig de gevoelssfeer kan meten.

Aldus zijn we aanbeland bij de mentale zintuigen, of de registratiekanalen op het mentaal vlak. Op dat vlak is de soort Homo sapiens een crack. Het kroont hem niet zozeer tot "de koning van de schepping" zoals hij dit zelf stelt, maar het geeft hem wel een "groot hoofd" om al deze informatie te kunnen stockeren. Deze informatie wordt immers in de hersenen opgeslagen, waardoor de mens in staat is al deze data te onthouden, of zich te herinneren wanneer hij die nodig heeft. Men kan alvast deze analogie vaststellen: alle apparaten door de mens uitgevonden zijn een soort "ex-tensies" van zijn mentale zintuigen. De verrekijker, sterrenkijker, microscoop, came-ra,..... van het oog. De radar, de telefoon, de sonar, de echograaf, .... van het oor. Alle mogelijke analyse en detectie-apparaten van de smaak- en tastzin. En last but not least de computer ..... van de hersenen zelf die al deze informatie moeten verzame-len, coördineren en duiden.

Het probleem hierbij, is dat een pc deze gelaagdheden NIET kent, en dus noch te-gen elkaar kan afwegen, noch kan zin geven. Voor een schaakspel waar het doel en het motief eenduidig zijn (nl winnen) kan dat: maar de meeste keuzes en beslissin-gen die een mens moet nemen, zijn dat juist niét. Een pc kan een malfunktie hebben, maar kan ook geen trauma ondervinden: een emotionele ervaring die wordt opgesla-gen in het onderbewustzijn, en van daaruit werkt op het fysieke, het emotionele en het mentale vlak. Want bij een mens worden zijn ervaringen niet alleen opgeslagen in zijn hersenen -dat is de rationeel-"wetenschappelijke" voorstelling-, maar OOK in zijn lichaam, in zijn emotioneel lichaam, in zijn energielichaam (aura, chakra's) en zijn spiritueel lichaam. Het bewustzijn is iets -tot vervelens toe- wat NIET kan "ge-kopiëeerd" worden in een machine (spijt al de SF-films daarover), maar is precies dat wat al deze funkties als een entiteit en eenheid bij elkaar houdt, én in een bepaal-de richting stuurt. Het bewustzijn is de bestuurder van al deze zintuigen.

Zolang men dus blijft vasthangen aan het mechanisties wereldbeeld en niet alleen de mens blijft beschouwen als l' homme machine, maar ook alle levende wezens als louter "organiese processen", ontkent men zonder meer de leidinggevende en rich-tinggevende kracht dat het bewustzijn is. Bij dieren benadrukt men dan de instinc-ten als blinde mechaniese processen waar een dier geen enkel zeggingschap over zou hebben. Schoorvoetend toegeven dat dieren emoties hebben, en kunnen nadenken, moet doen realiseren dat ook dieren kunnen denken, rouwen, treuren, blij zijn, ...... En hetzelfde geldt voor plantaardige wezens: het is vastgesteld dat planten en bomen met elkaar in verbinding staan, en informatie doorgeven, al is de manier waarop die met elkaar kommunikeren en samenwerken natuurlijk vanuit hun andere aard, ook totaal anders.

Dit is het moeilijke aan elke waarneming: omdat het een bewustzijnsakt is, zit er tegelijk een keuze in vervat aan WAT men zijn aandacht gaat schenken. Dit is iets wat schrijnender en urgenter is geworden in de kunstmatige wereld die de mens heeft gekreëerd. In deze wereld wordt hij immers werkelijk gebombardeerd met sig-nalen, prikkels, data en reclame allerhande. Al deze schreeuwende (zowel visueel met fel licht, als auditief met luide geluiden of muziek) signalen overbelasten de geest, en eisen zijn aandacht op. Als ook de persoonlijke omgeving zo druk wordt met sms-en, mails, telefoons en alle noodwendigheden van deze apparaten om aktief te blijven en alle programma's om operationeel te blijven, dan krijgt die geest geen moment rust, noch letterlijk, noch figuurlijk. Hierdoor krijgt de "moderne mens" juist de indruk dat hij GEEN bewustzijnskeuzes neemt, omdat hij heel de tijd zijn aandacht moet besteden aan dingen die hem "opgedrongen worden".

Voor hetgeen ik hiervoor behandeld heb, geldt hetzelfde voor wat hierna komt: ie-dereen zal dit wel eens op zichzelf overdacht hebben; maar het basisprobleem is, dat dit vaak te gefragmenteerd en te eenmalig gebeurt. Geen enkele overheid heeft nood aan wakkere en bewuste burgers, dus alhoewel het "krities denken" schools gepro-moot wordt, wordt nergens gedoceerd wat "denken" , "aandacht" en "bewustzijn" eigenlijk zijn. We leven tenslotte ook in een maatschappij en kultuur die de stilte op geen enkele manier promoot, integendeel: alles staat in het teken van entertaine-ment, sport, beweging, ..... Verre van stilte-momenten als rustpauzes en mogelijkhe-den tot kontemplatie of reflektie te beschouwen, praten en kletsen we die dan nog eens vol.

Onze aandacht kan echter in de praktijk van het leven verschillende VORMEN aan-nemen, die ik hier eens systematies zal belichten. Het grootste probleem -waarop, ik reeds heb gewezen in mijn vorig artikel (Het verschil tussen perceptie en realiteit)- is, dat we oogkleppen dragen: de oogkleppen van ons belief dat ons laat kijken naar datgene wat we willen zien. Deze "vooringenomendheid" zit dieper dan we zelf vermoeden, en hangt af van de mate waarin we geïdoctrineerd en geconditioneerd zijn geworden. We laten onszelf alleen toe datgene te "zien" wat korrespondeert met onze overtuiging, ons geloof, ons beeld, de doctrine, ..... Iedereen weet hoe moeilijk het is om sekteleden te de-programmeren: een barst in het ingestampte geloofspro-gramma te doen ontstaan, waardoor zij de realiteit eindelijk kunnen zien zoals die is, en zich bewust worden van de leugens waarmee ze werden "gebrainwashed". Maar dit geldt voor ELK belief, dus OOK voor het rationeel-wetenschappelijk belief bvb. Een belief is een vastgelopen programma dat een patroon is geworden, en verhin-dert dat men iets nieuws kan leren: men herhaalt gewoon keer op keer het para-digma, met een zekere zelfvoldaanheid van dit te "weten". In dit hermetisme kun-nen we de geslotenheid van de Aarde-energie in herkennen.

De Lucht-energie kent een ander euvel: interesse vertoont nogal eens vaak vrij-blijvendheid. Men blijft aan de kant staan, en engageert zich niet. De objekt-subjekt- splitsing vertrekt van de rol van toeschouwer, die NIET echt betroken is of mág zijn bij het gebeuren. Men observeert, maar neemt NIET aan het proces deel. Interesse is dus een niet-bindende aandacht: men kijkt, maar verbindt geen engage-ment aan wat men ziet. Het voordeel is, dat men ook NIET oordeelt (in termen van "goed" of "kwaad", "juist" of "verkeerd"): in meditatie neemt men "objektief" waar door welke emoties of gedachten men "bezocht" wordt, ZONDER er zich mee te identificeren (en automaties het hele programma van "verrechtvaardiging" erbij te sleuren). Deze onthechting kan helpen om vrijer naar zichzelf te kijken en met zichzelf om te springen, dwz zichzelf objektiever te zien. Maar kan net zozeer koren op de molen van een alienatie zijn: dat ben ik niet; dat is mijn relatie niet; dat is niet mijn verantwoordelijkheid. Vrijheid kan misbruikt worden als vrijgeleide tot vrijblijvendheid. Louter blijven observeren is dus onvoldoende: het kijken moet een zien worden, waarbij de toeschouwer een participant wordt die zijn plaats in het pro-ces waar-neemt.

Bij de Vuur-energie is de aandacht vaak te fel en te intens: men verbindt zich juist té krachtig en té fanatiek. Men haakt zich energeties en subjektief met zijn hele heb-ben en houden vast aan iets of iemand. Men is er "vol" van , "moet" erover praten en getuigen, het van de daken roepen, zijn passie als een missie uitdragen in de wijde wereld. Een bericht, een boodschap of zelfs een boek laten de ontvanger "vrij" om te volgen, of niet. Maar hier is deze verbinding zo dwingend, dat men al zijn charmes hanteert om de ander voor zijn zaak te "winnen". Men maakt er een persoon-lijke queeste van. BFF-relaties horen daarbij: veeleisend en exclusief op het tyranie-ke en obsessieve na. Zulk een aandacht kan geforceerd of zelfs gemanipuleerd zijn door projekties, overkompensatie, geldingsdrang, chantage, ...... Men wil er teveel mee "bewijzen" en de aandacht is teveel een extentie of uitdrukking van het ego.

De Water-energie verleent dan weer een aandacht die daarvan het spiegelbeeld is: hij is niet centripetaal, maar integendeel juist centrifugaal gericht. Men volgt het grote voorbeeld of de grote leider. Zulk een aandacht is slaafs en adorerend, vertekend door verwachtingen en sublimatie: men verklaart iets of iemand tot "heilig", en maakt het of hem hierdoor "onfeilbaar". Gewoon overnemen wat een ander heeft voorgekauwd, is natuurlijk gemakkelijker dan dingen ZELF onderzoeken en uitvis-sen. Zulk een aandacht berust dus nogal eens op luiheid: men LAAT zich meene-men, inpakken, overtuigen, betoveren, ..... ZONDER al teveel "weerstand" te bieden. Men laat zich meedrijven mét de stroom, omdat tégen de stroom inzwemmen zoveel moeilijker is. Het niet nachecken en kontroleren van de kwaliteit van zijn bron(nen) is echter een procédé om valse informatie of fake news klakkeloos over te nemen en te verspreiden.